Jak dobrze zaparzyć herbatę

Kupno dobrej jakościowo herbaty i jej odpowiednie przechowywanie, to dwa pierwsze kroki, aby cieszyć się smakiem dobrego naparu. Trzecim, decydującym krokiem jest jej zaparzanie. Aby otrzymać najlepszy napar należy ściśle przestrzegać reguł parzenia odpowiednich dla danej herbaty.

Napar herbaciany powstaje, gdy susz zalejemy wodą, dlatego jakość wody wykorzystywanej do parzenia jest niezwykle ważna. Woda powinna być miękka, czyli mieć jak najniższą zawartość soli mineralnych (szczególnie wapnia i magnezu).

Do parzenia w twardej wodzie nadają się tylko niektóre gatunki o większej ekstraktywności np. te z rejonu Assam. Należy wtedy użyć większej ilości suszu i parzyć herbatę nieco dłużej.

Należy pamiętać, że niezależnie od jakości wody powinno się używać wody świeżej, zagotowanej jeden raz, gdyż zawiera ona tlen potrzebny do uzyskania najlepszego naparu.

Każdą herbatę należy parzyć zgodnie z jej rodzajem. Najczęściej sposób parzenia zależy od stopnia przefermentowania herbaty - inaczej przygotowujemy herbaty czarne, a inaczej białe czy zielone.

Poszczególne gatunki w obrębie danego rodzaju herbat często różnią się od siebie sposobem zaparzania (szczegółowe omówienie rodzajów i gatunków herbat oraz sposobu ich przygotowywania znajduje się w dziale rodzaje herbat), ale istnieje kilka generalnych zasad.

Aby uzyskać napar o odpowiedniej jakości należy wsypać pół-jedną łyżeczkę na każde 200 ml wody, a jeśli przygotowujemy napar w dzbanku trzeba wsypać dodatkową łyżeczkę na dzbanek.

Czajnik, w którym zamierzamy parzyć herbatę powinien być wcześniej ogrzany (np. poprzez wcześniejsze kilkakrotne przelanie go wrzącą wodą). Do osuszonego czajniczka należy wsypać odpowiednią ilość herbaty i zalać tzw. "białym wrzątkiem" (jest to woda w drugim stadium wrzenia, kiedy pojawia się w niej tyle drobnych pęcherzyków powietrza, że wydaje się biała).

Jeżeli zalejemy herbatę wodą przegotowaną (w trzecim stadium wrzenia) pozbawimy napar aromatu, a w przypadku zastosowania wody niedogotowanej (pierwsze stadium wrzenia, pojedyncze pęcherzyki) zmniejszy się ekstraktywność herbaty.

Przy zastosowaniu miękkiej wody herbatę należy parzyć 3,5-4 minuty, aby uzyskać najsilniejszy aromat. Czas parzenia zależy od:

- twardości wody (im twardsza, tym dłużej);
- jakości suszu (im wyższa, tym krócej);
- rozdrobnienia liści (im drobniejsze, tym krócej);
- pożądanych właściwości naparu (im bardziej pobudzający napój
chcemy uzyskać, tym krócej).

Dobrze zaparzona czarna herbata ma na powierzchni pianę i charakteryzuje się intensywnym aromatem oraz pełnym smakiem bez zbyt dużej goryczy.

Moc naparu zależy przede wszystkim od indywidualnych upodobań. Aby ją regulować można wsypać mniej lub więcej suszu. Większą mocą charakteryzują się odmiany wysokogatunkowe, gdyż zawierają w suszu więcej młodych liści. Herbaty silnie rozdrobnione dają napar ciemny, lecz nie tak aromatyczny. Najczęściej, choć nie zawsze mocniejsza herbata powinna dać po zaparzeniu ciemniejszy napar. Dobry napar powinien mieć żywą, ale niekoniecznie ciemną barwę.

Aromat powstaje w trakcie parzenia i utrzymuje się przez około 6 minut, tak więc świeża, jeszcze gorąca herbat ma najlepsze właściwości zapachowe i smakowe. Aromat zawarty jest w pianie, dlatego łatwo da się go wyczuć w odpowiednio zaparzonej herbacie. Każdy gatunek herbaty ma swój charakterystyczny aromat, który może być opisywany przez znawców takimi określeniami jak: różany, miodowy czy dymny. Aromat i smak tworzą połączenie charakterystyczne dla danego gatunku.

Herbaty zielone należy parzyć inaczej niż czarne. Wymagania dotyczące jakości wody i naczyń są podobne, ale różnice występują w przypadku temperatury wody i czasu parzenia.

Susz herbat zielonych powinien być zalewany wodą o temperaturze 60-90 stopni Celsjusza w zależności od gatunku. Aby dokładnie ustalić temperaturę wody można stosować specjalny termometr, ale dużo prostszym w warunkach domowych sposobem jest odczekanie aż woda ostygnie. Po upływie 3-4 minut woda osiąga 90 stopni Celsjusza, a po 12-14 minutach-75 stopni Celsjusza.

Czas parzenia zielonej herbaty podlega wahaniom w zależności od gatunku, najkrócej należy parzyć te gatunki zielonej herbaty, które mają tendencję do gorzknienia. Poza tym dłużej należy parzyć susz składający się z dużych liści, ponieważ podobnie, jak w przypadku herbat czarnych większe liście potrzebują więcej czasu, aby nadać naparowi właściwy smak i aromat.

Gdy herbata jest gotowa można wylać pierwszą filiżankę i pić napar dopiero z drugiego parzenia, tak jak postępuje się w krajach Azji Środkowej. Większość herbat zielonych nadaje się do dwu lub trzykrotnego parzenia, ale należy pamiętać, że wtedy pierwsze parzenie (które daje napar o właściwościach pobudzających) powinno być krótkie. Następne parzenia, które dają napar relaksujący może być dłuższe. Takie postępowanie pozwala na uzyskanie największej ilości cennych składników.

Białe herbaty uzyskiwane są z najszlachetniejszych liści i nie podlegają fermentacji, dlatego ich parzenie wymaga delikatności i uwagi. Aby napar miał odpowiedni smak i aromat należy przestrzegać wszystkich reguł przygotowywania.

Do parzenia należy używać jej objętościowo dwukrotnie więcej niż innych, gdyż jest dużo lżejsza niż inne rodzaje herbat.

Woda, którą zalewa się susz powinna mieć temperaturę poniżej 80 stopni Celsjusza, a czas parzenia wynosi od 3 do 10 minut.

Herbata biała ma bardzo delikatny aromat, dlatego do jej parzenia nie powinno się używać naczyń przesiąkniętych innymi zapachami (także zapachem innych herbat).

Herbaty czerwone powinny być parzone w podobny sposób, jak czarne. Można je parzyć jeszcze dłużej-od 3 do 7 minut, dłużej odmiany o dużych liściach. Herbaty czerwone charakteryzują się dużą ekstraktywnością.