artykuł
przepis
galerię
film
Nazwa: Maślak zwyczajny (Suillus luteus), maślak sosnowy, ślimak, pępek
Występowanie: Maślaki zwyczajne o ciemnej czekoladobrązowej skórce dość pospolicie występują w lasach. W okresie od lata do jesieni pojawiają się pojedynczo lub grupami pod sosnami dwuigielnymi, często w młodnikach.
Wygląd: Kapelusze osiągają rozmiary od 4 do ok. 15 cm. Skórka przybiera odcień od ciemnobrązowego, przez czekoladobrązowy aż do jaśniejszego, żółtobrązowego. Przy wilgotnej pogodzie powierzchnia jest gładka, klejąca i śluzowata, po wyschnięciu staje się matowo-błyszcząca i nabiera jedwabistości. Na suchej skórce wyraźniej są też widoczne promieniście ułożone brązowe włókienka. Skórka jest łatwo ściągalna, usunięcie jej znacznie ułatwia czyszczenie grzyba i często podnosi walory potrawy.
Pory pępków są drobne, najpierw żółtawe, w kolejnym etapie rozwoju grzyba cytrynowożółte i stopniowo ciemniejące do oliwkowożółtych. Również rurki zmieniają z wiekiem kolor z oliwkowożółtych przebarwiając się w oliwkowe.
Trzon maślaka zwyczajnego jest żółtawy, czasem rozrzesza się nieco ku podstawie. Charakterystyczna szczególnie dla młodych osobników jest obecność najpierw białawego, w egzemplarzach nieco starszych fioletowaego pierścienia. U starych grzybów pierścień często ulega zniszczeniu i może nie być dostrzegalny.
Miąższ bardzo młodych egzemplarzy jest jędrny, w miarę dojrzewania grzyba staje się miękki. Przyjemny w smaku i o łagodnym zapachu. W kolorze kremowy, nad rurkami cytrynowożółty. Łatwo nasiąka wodą.
Zastosowanie: Dopuszczony do obrotu handlowego na terenie Polski. Jeden z bardziej cenionych grzybów jadalnych o łagodnym, przyjemnym smaku. Kto choć raz w życiu nie jadł aromatycznej zupy, której największą atrakcją były właśnie małe maślaki, przyjemnie śliskie, miękkie i elastyczne zarazem. Dobrze doprawione stanowiły nie lada rarytas. Duszone maślaki najczęściej wykorzystuje się do zup i sosów, doskonale smakują też w marynacie.
Warto wiedzieć:
- Większość maślaków ma śliską powierzchnię kapelusza. Wyjątek stanowi np. maślak pstry, potocznie nazywany miodówką.
- Od śliskiej powierzchni kapelusza pochodzi nazwa maślaków.
- Lepką skórkę maślaków należy ściągnąć. Nie tylko ułatwia to oczyszczenie grzyba, ale zapobiega dolegliwościom żołądkowym i jelitowym, które mogą towarzyszyć spożyciu skórki (znajdujący się na niej śluz pęcznieje w przewodzie pokarmowym i może go zaczopować). Inną metodą pozbycia się śluzu z kapeluszy jest moczenie maślaków przez kilka godzin w 10% solance, a następnie dokładne ich przepłukanie pod bieżącą wodą.
- Wszystkie maślaki są grzybami mikoryzowymi związanymi z różnymi gatunkami drzew iglastych
warto przeczytać
Z Wużetowego atlasu grzybów:
A na grzyby zabierz jajko na twardo i bułkę z masłem
Grzybowe ABC - bezpieczne i kulturalne zbieranie grzybów
Idzie jesień, koszyk grzybów z sobą niesie
Borowik szlachetny (prawdziwek)
Maślak zwyczajny (maślak sosnowy, ślimak, pępek)
