Pieczonka (stryk, prażonka, kociołek, duszonka) to potrawa okolic Śląska. Podobno pochodzi z Jury Krakowsko-Częstochowskiej. Przyrządza się ją w zamykanym szczelnie żeliwnym garnku tzw. kociołku myśliwskim wstawiając go do ogniska (blisko, ale nie bezpośrednio do ognia lub nad żarem). Choć najczęściej robi się ją standardowo, można też troszkę pokombinować ze smakiem...
Uzupełniony kociołek może się prażyć nawet ponad 2h... wszystko zależy od jego wielkości, temperatury, wilgotności potrawy. Ale gdy już będzie gotowy, poczujemy zapach unoszący się znad ogniska :)
WYKONANIE PIECZONEK:
PIECZONKA WARZYWNA STANDARDOWA
Szatkujemy warzywa na grube plastry. Dno garnka smarujemy tłuszczem i wykładamy plastrami boczku lub słoniny. Następnie układamy warstwami na przemian warzywa (które solimy i przyprawiamy) z wędliną - ziemniaki, marchew, buraki, cebulę, kiełbasę, boczek. Przed warstwą wędlin, warstwę jarzyn porządnie przyprawiamy. Na ostatnią warstwę kładziemy wędlinę. Na wierzch kładziemy liście kapusty i garnek zamykamy.
Wypełniony garnek odstawiamy na parę minut, następnie luzujemy zamknięcie i wylewamy resztki ociekłej wody (nie trzeba tego robić).
Pieczemy w ognisku, na żarze, na małym ogniu przez ok. 40min-1h. Po wyjęciu z ogniska garnkiem trzeba potrząść, aby składniki się trochę wymieszały.
Można popijać kefirem albo maślanką. Najlepiej byłoby zsiadłym mlekiem... wódeczką lub piwem :)
PIECZONKA ZIEMNIACZANO-MIĘSNA
Garnek smarujemy tłuszczem lub plastrami boczku i wykładamy liśćmi kapusty. Następnie układamy warstwami boczek, cebulę, kiełbasę i ziemniaki (obrane i pokrojone w grube plasterki). Ziemniaki posypujemy solą, pieprzem, ziołami, dodajemy posiekany i utarty z solą czosnek. Warstwy powtarzamy układając na samej górze ziemniaki. Całość przykrywamy liśćmi kapusty i szczelnie zamykamy. Tak przygotowaną potrawę pieczemy ok. 1 godz., wsadzając naczynie do rozżarzonego popiołu ogniska.
PIECZONKA NA DZIKO
Żaroodporne naczynie, wysmarować smalcem i wyłożyć dużymi kawałkami liści kapusty. Pokrajane warzywa, grzyby i kiełbasę układać warstwami przesypując, majerankiem, papryką, pieprzem i solą, aż do wypełnienia naczynia. Całość nakryć pozostałymi dużymi kawałkami liści kapusty i posypać rozmarynem.
PIECZONKA Z SEREM
Układamy w otłuszczonym naczyniu żaroodpornym w kolejności: warstwa ziemniaczków, przyprawa, cebulka, boczek, pomidory, sól, ser żółty, papryka ostra, słodka, zioła prowansalskie i od nowa i tak do samej góry. Uważamy, aby ser był w środku i nie dotykał bezpośrednio naczynia. Jako ostatnią warstwę układamy przyprawione ziemniaki. Zapiekamy ok. 1 godz. Przed podaniem na górną warstwę dajemy resztę utartego na wiórki sera żółtego.
PIECZONKA Z JABŁKAMI
Jabłka należy pokroić, osolić, wymieszać z majerankiem i pieprzem, przykryć liśćmi lub skropić cytryną (żeby nie zbrązowiały) i odstawić na chwilę, żeby odstał się sok (sok wylać). Układamy w otłuszczonym naczyniu żaroodpornym w kolejności: warstwa ziemniaczków, przyprawa, cebulka, boczek, jabłka, majeranek i od nowa i tak do samej góry. Jako ostatnią warstwę układamy przyprawione ziemniaki. Zapiekamy ok. 1 godz.
PIECZONKA Z KASZĄ I DZICZYZNĄ
Układamy w otłuszczonym naczyniu żaroodpornym w kolejności: warstwa boczku, mięsa, kaszy, przyprawy, cebulki, majeranek i od nowa i tak do samej góry. Jako ostatnią wartstwę układamy kaszę a na nią boczek. Zapiekamy ok. 1 godz.
PIECZONKA PO GRECKU
Oliwą smarujemy garnek wykładamy plastrami tłustego boczku lub słoniny. Bakłażany, cukinię kroimy w plastry - solimy i odstawiamy na ok 30 min - odlewamy sok. Wykładamy po kolei mięso i pokrojone w plastry: ziemniaki posmarowane pomidorami lub ketchupem, solą i przyprawami, mięso, bakłażany, cukinię, cebulę - warzywa sypiemy przyprawami i solą. Kolejne warstwy układamy tak samo.
PIECZONKA Z RYBĄ - OPCJA DLA WĘDKARZY
Kociołek smarujemy tłuszczem i wykładamy liśćmi kapusty. Układamy warstwami soląc, pieprząc, dodając przyprawy: kawałki ryby, cienkie krążki cytryny, wiórki selera i marchwii, czosnek, krążki cebuli i pora, kawałki ziemniaków, ketchup, nać pietruszki. Na koniec ziemniaki i liście kapusty. Zapiekamy minimum 40 min.
Mój kociołek wygląda tak, można go znaleźć w wielu sklepach gdzie oferowany jest sprzęt do grillowania:
article
recipe
gallery
movie
